Từ nền tảng “Tứ trụ Nghị quyết” đến khát vọng vươn xa của Nghệ An
Trong bối cảnh cả nước bước vào giai đoạn phát triển mới với nhiều cơ hội và thách thức đan xen, tỉnh Nghệ An đang khẳng định quyết tâm bứt phá mạnh mẽ thông qua việc triển khai đồng bộ các chủ trương lớn của Đảng. Đặc biệt, bốn nghị quyết quan trọng đã và đang tạo nên một nền tảng chiến lược mang tính “tứ trụ”, mở đường cho sự phát triển toàn diện, bền vững.
Bốn Nghị quyết “Tứ trụ” đó là: Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết 59-NQ/TW về hội nhập quốc tế trong tình hình mới; Nghị quyết số 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới; Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân.
Một gốc thành phố Vinh.
Các nghị quyết này định hướng chiến lược giúp Nghệ An hiện thực hóa Nghị quyết 39-NQ/TW về phát triển tỉnh đến năm 2030, tầm nhìn 2045. Nhờ đó, Nghệ An có điều kiện phát huy nội lực, tận dụng hiệu quả ngoại lực, tạo đà phát triển toàn diện, bền vững, bắt kịp xu thế chuyển đổi số và hội nhập sâu rộng trong thời kỳ mới.
“Tứ trụ Nghị quyết” – Nền tảng vững chắc cho sự bứt phá của Nghệ An:
Trụ cột 1: Khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là khâu đột phá
Nghị quyết số 57-NQ/TW xác định “Khoa học, Công nghệ, Đổi mới sáng tạo và Chuyển đổi số quốc gia” là trụ cột đột phá trong chiến lược phát triển đất nước. Đối với Nghệ An, đây là cơ hội lớn để thúc đẩy phát triển kinh tế số, nông nghiệp công nghệ cao, đô thị thông minh và thu hút đầu tư công nghệ cao.
Tính đến năm 2023, Nghệ An có 25 doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp, với diện tích canh tác đạt 26.555 ha, bao gồm 26.104 ha trồng trọt và 451 ha nuôi trồng thủy sản. Giá trị sản xuất bình quân đạt hơn 250 triệu đồng/ha/năm, cao gấp 2-3 lần so với phương pháp truyền thống.
Về công nghiệp công nghệ cao, Nghệ An đã thu hút nhiều tập đoàn lớn như Luxshare, Foxconn, Goertek, Shandong, Everwin, Sunny, Juteng, góp phần đưa tỉnh vào Top 10 cả nước về thu hút vốn đầu tư nước ngoài trong năm 2022 và 2023.
Tỉnh Nghệ An đã ban hành Kế hoạch số 833/KH-UBND ngày 31/10/2024 về chuyển đổi số năm 2025, nhằm tiếp tục triển khai các mục tiêu đề ra tại Nghị quyết số 09-NQ/TU ngày 05/8/2022, hướng tới xây dựng chính quyền điện tử và đô thị thông minh.
Nghị quyết số 57-NQ/TW là cơ hội để Nghệ An phát triển toàn diện, hướng tới nền kinh tế số, nông nghiệp công nghệ cao và đô thị thông minh. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, tỉnh cần tập trung giải quyết các thách thức về nguồn nhân lực, hạ tầng và cơ chế chính sách, đồng thời đẩy mạnh chuyển đổi số trong mọi lĩnh vực.
Trụ cột 2: Hội nhập quốc tế trong tình hình mới là động lực mang tính chiến lược
Nghị quyết số 59-NQ/TW về “Hội nhập quốc tế trong tình hình mới” mở ra nhiều cơ hội và thách thức cho tỉnh Nghệ An trong việc phát triển kinh tế, xã hội và nâng cao vị thế trên trường quốc tế.
Năm 2024, tổng kim ngạch xuất khẩu của Nghệ An ước đạt 3,7 tỷ USD. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu nông sản đạt khoảng 475 triệu USD, tăng 8% so với cùng kỳ năm 2023. Các mặt hàng chủ lực bao gồm gỗ và sản phẩm gỗ, thủy sản, tinh bột sắn, hoa quả, gạo, chè, hạt tiêu… Thị trường xuất khẩu đã mở rộng đến 85 quốc gia và vùng lãnh thổ, với Trung Quốc chiếm khoảng 70% kim ngạch xuất khẩu nông sản của tỉnh.
Năm 2024, Nghệ An thu hút gần 1,75 tỷ USD vốn FDI, đứng thứ 8/63 tỉnh, thành phố cả nước. Lũy kế đến hết năm 2024, tỉnh có 169 dự án FDI còn hiệu lực với tổng vốn đầu tư đăng ký đạt hơn 5,68 tỷ USD . Sự hiện diện của các tập đoàn lớn như Luxshare, Foxconn, Goertek đã góp phần nâng cao vị thế của Nghệ An trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Nghệ An sở hữu cảng biển Cửa Lò và sân bay quốc tế Vinh, tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao thương và kết nối với các thị trường quốc tế, đặc biệt là các nước ASEAN.
Tỉnh Nghệ An cũng đã thiết lập quan hệ hợp tác với nhiều địa phương và tổ chức quốc tế, như tỉnh Gyeonggi (Hàn Quốc), tỉnh Ulyanovsk (Nga), Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, nhằm trao đổi kinh nghiệm, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và phát triển văn hóa địa phương.
Nghị quyết số 59-NQ/TW là cơ hội để Nghệ An đẩy mạnh hội nhập quốc tế, phát triển kinh tế – xã hội và nâng cao vị thế trên trường quốc tế. Tuy nhiên, để tận dụng hiệu quả các cơ hội, Nghệ An cần chủ động khắc phục những thách thức, đặc biệt là nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và cải thiện môi trường đầu tư.
Trụ cột 3: Đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới là nền tảng phát triển
Nghị quyết số 66-NQ/TW xác định công tác xây dựng và thi hành pháp luật là “đột phá của đột phá” trong hoàn thiện thể chế phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới. Đối với Nghệ An, việc triển khai Nghị quyết này mở ra nhiều cơ hội và thách thức trong việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, tạo môi trường pháp lý minh bạch, ổn định, thuận lợi cho đầu tư, sản xuất kinh doanh.
Đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật giúp Nghệ An hoàn thiện hệ thống pháp luật địa phương, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân trong hoạt động sản xuất, kinh doanh. Công tác thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính trên địa bàn tỉnh đã đạt nhiều kết quả tích cực, từng bước đi vào nề nếp, các vụ việc vi phạm được phát hiện và xử lý kịp thời, góp phần quan trọng trong việc bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội, phát triển kinh tế địa phương.
Năm 2024, tỷ lệ hồ sơ thủ tục hành chính do các sở, ngành tiếp nhận được giải quyết đúng hạn đạt 98,35%. Tỉnh đã tiếp nhận 1.141 phản ánh, kiến nghị và giải quyết kịp thời, góp phần nâng cao sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp.
Nghệ An đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác tuyên truyền pháp luật, với hơn 2.135 tin bài được đăng tải trên các trang thông tin điện tử, mạng xã hội, góp phần nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân trên địa bàn tỉnh.
Nghị quyết số 66-NQ/TW là cơ hội để Nghệ An đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật, tạo môi trường pháp lý minh bạch, ổn định, thuận lợi cho đầu tư, sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, để tận dụng hiệu quả các cơ hội, Nghệ An cần chủ động khắc phục những thách thức, đặc biệt là nâng cao năng lực cán bộ, đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ của pháp luật và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác xây dựng và thi hành pháp luật.
Trụ cột 3: Phát triển kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất
Nghị quyết số 68-NQ/TW xác định phát triển kinh tế tư nhân là một trong những trụ cột quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế quốc gia. Đối với Nghệ An, kinh tế tư nhân không chỉ là động lực tạo việc làm, tăng trưởng kinh tế mà còn góp phần quan trọng vào ngân sách và đổi mới sáng tạo.
Năm 2024, Nghệ An ghi nhận 1.948 doanh nghiệp thành lập mới, tăng 3,89% so với cùng kỳ năm trước, với tổng vốn đăng ký đạt 20.483 tỷ đồng. Hiện tại, tỉnh có hơn 39.000 doanh nghiệp đăng ký, trong đó trên 16.000 doanh nghiệp đang hoạt động.
Kinh tế tư nhân đóng góp khoảng 55-58% GDP, khoảng 35-40% tổng thu ngân sách nhà nước và giải quyết việc làm cho khoảng 84-85% tổng số lao động. Nhiều doanh nghiệp tư nhân tại Nghệ An đã tích cực tham gia vào các lĩnh vực công nghệ cao, nông nghiệp thông minh và chuyển đổi số, góp phần nâng cao năng suất lao động và chất lượng sản phẩm.
Phát triển kinh tế tư nhân theo Nghị quyết số 68-NQ/TW là cơ hội để Nghệ An thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Tuy nhiên, để tận dụng hiệu quả cơ hội này, tỉnh cần tập trung vào việc hoàn thiện cơ chế, chính sách hỗ trợ, cải thiện môi trường kinh doanh và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tư nhân phát triển.
“Kết tinh sức mạnh” – Lộ trình bứt phá cho Nghệ An
Bốn trụ cột phát triển không tồn tại độc lập mà có mối quan hệ hữu cơ, tương hỗ chặt chẽ, tạo thành nền tảng và động lực tổng hợp cho phát triển kinh tế – xã hội bền vững tại tỉnh Nghệ An.
Nghị quyết số 57-NQ/TW xác định khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là khâu đột phá. Đây chính là “chìa khóa mở cửa” cho các lĩnh vực khác bứt phá, nhất là kinh tế tư nhân và hội nhập quốc tế. Việc Nghệ An đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp, thu hút các tập đoàn công nghệ FDI và phát triển đô thị thông minh không chỉ gia tăng năng suất, giá trị sản phẩm mà còn tạo đà chuyển đổi cơ cấu kinh tế. Cơ sở hạ tầng số và năng lực công nghệ cũng chính là điều kiện cần để nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, đặc biệt là khu vực tư nhân theo định hướng của Nghị quyết 68-NQ/TW.
Trong mối tương quan đó, Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân trở thành động lực quan trọng để hiện thực hóa các thành quả khoa học, công nghệ và chuyển đổi số. Doanh nghiệp tư nhân là lực lượng triển khai nhanh chóng nhất các tiến bộ kỹ thuật, chuyển đổi mô hình sản xuất linh hoạt và sáng tạo. Sự tăng trưởng của khu vực này không chỉ tạo thêm việc làm và tăng nguồn thu cho ngân sách, mà còn góp phần chủ động hội nhập quốc tế và tăng cường nội lực cạnh tranh của địa phương.
Tuy nhiên, cả hai trụ cột trên chỉ có thể phát huy hiệu quả tối đa nếu được đặt trong một môi trường thể chế, pháp lý ổn định, minh bạch và hiệu quả – điều mà Nghị quyết 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đã xác lập. Khi pháp luật được xây dựng chặt chẽ, thi hành nghiêm minh và cải cách thủ tục hành chính được đẩy mạnh, sẽ góp phần gỡ bỏ rào cản, giảm chi phí và rủi ro cho doanh nghiệp và nhà đầu tư. Đồng thời, đây cũng là nền tảng để thực hiện chuyển đổi số, xây dựng chính quyền điện tử, tạo môi trường phát triển bền vững.
Cùng với đó, Nghị quyết 59-NQ/TW về hội nhập quốc tế trong tình hình mới đóng vai trò chiến lược nhằm mở rộng không gian phát triển, thị trường đầu ra và đầu vào cho nền kinh tế tỉnh nhà. Việc tăng kim ngạch xuất khẩu, mở rộng thị trường FDI và hợp tác quốc tế không chỉ giúp Nghệ An tận dụng được các nguồn lực bên ngoài, mà còn thúc đẩy nội lực đổi mới công nghệ, chuẩn hóa sản phẩm và tổ chức sản xuất theo chuỗi giá trị toàn cầu.
Mỗi Nghị quyết đóng vai trò là một trụ cột đảm nhiệm một vai trò riêng, nhưng khi được triển khai đồng bộ sẽ tạo ra sức mạnh tổng hợp: Công nghệ và chuyển đổi số tạo động lực đổi mới và nâng cao năng suất; kinh tế tư nhân là lực lượng hiện thực hóa đổi mới; pháp luật và thể chế là nền tảng ổn định và thông suốt cho phát triển; còn hội nhập quốc tế mở rộng không gian và nâng cao vị thế. Nghệ An thực hiện hiệu quả cả bốn trụ cột sẽ là động lực để tỉnh vươn lên mạnh mẽ trong giai đoạn phát triển mới.
Tăng cường năng lực lãnh đạo, quản lý để hiện thực hóa “Tứ trụ Nghị quyết” của Nghệ An
Trên nền tảng định hướng từ các nghị quyết của Đảng, tỉnh Nghệ An cần xác lập các ưu tiên và trọng tâm hành động theo bốn trụ cột chiến lược nhằm thúc đẩy phát triển toàn diện, bền vững.
Thứ nhất, xác định các dự án, chương trình trọng điểm, mang tính đột phá, ưu tiên triển khai. Đây là nhiệm vụ then chốt nhằm cụ thể hóa Nghị quyết 57-NQ/TW về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Nghệ An đã định hướng rõ các lĩnh vực mũi nhọn như nông nghiệp công nghệ cao, công nghiệp công nghệ cao, đô thị thông minh. Các dự án lớn của các tập đoàn như Luxshare, Foxconn, Goertek… không chỉ tạo động lực cho tăng trưởng mà còn góp phần hình thành các chuỗi giá trị sản xuất hiện đại, hội nhập quốc tế.
Thứ hai, thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số trên mọi lĩnh vực. Nghệ An xác định chuyển đổi số không chỉ là xu thế tất yếu mà còn là công cụ để tối ưu hóa việc thực thi các nghị quyết khác. Kế hoạch chuyển đổi số năm 2025 theo Kế hoạch 833/KH-UBND nhằm triển khai đồng bộ hạ tầng số, chính quyền số, kinh tế số và xã hội số. Việc số hóa các dịch vụ hành chính công đã góp phần nâng cao chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho giám sát, quản lý xã hội hiệu quả hơn.
Thứ ba, tăng cường liên kết giữa các thành phần kinh tế và ngành, lĩnh vực. Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân và Nghị quyết 59-NQ/TW về hội nhập quốc tế tạo nền tảng quan trọng để Nghệ An đẩy mạnh liên kết giữa kinh tế nhà nước, tư nhân và FDI. Sự hiện diện của các tập đoàn lớn, cùng với hàng nghìn doanh nghiệp tư nhân năng động, đang tạo ra sự cộng hưởng mạnh mẽ trong phát triển công – nông – thương và dịch vụ, đồng thời mở rộng thị trường ra quốc tế.
Thứ tư, đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật. Nghị quyết 66-NQ/TW là cơ sở để tỉnh nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, tạo dựng môi trường pháp lý minh bạch, ổn định. Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong cải cách thủ tục hành chính, truyền thông pháp luật, xử lý phản ánh, kiến nghị của người dân đã giúp tăng cường niềm tin xã hội, thúc đẩy môi trường đầu tư và kinh doanh lành mạnh.
Bốn trụ cột trên, khi được triển khai đồng bộ, sẽ là nền tảng vững chắc để Nghệ An phát triển nhanh và bền vững trong kỷ nguyên số và hội nhập sâu rộng. Trong bối cảnh Nghệ An đang đứng trước những cơ hội và thách thức to lớn từ yêu cầu phát triển bốn trụ cột, việc nâng cao năng lực lãnh đạo, quản lý là một nhiệm vụ cấp thiết, mang tính nền tảng, quyết định sự thành công trong triển khai các chiến lược phát triển. Trước hết, cần chú trọng xây dựng đội ngũ cán bộ có tầm nhìn chiến lược, năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm. cần phát huy vai trò của người đứng đầu trong việc cụ thể hóa và triển khai các Nghị quyết của Trung ương và của tỉnh. Phải bảo đảm tính công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình trong quá trình thực thi nhiệm vụ quản lý, điều hành. Tuy nhiên, để nâng cao hơn nữa hiệu quả quản lý, tỉnh cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống công nghệ thông tin, cải thiện năng lực thực thi pháp luật và xây dựng văn hóa trách nhiệm trong đội ngũ cán bộ, công chức.
Bốn nghị quyết mang tính chiến lược tạo nên sức mạnh một hệ thống “Tứ trụ Nghị quyết” gắn kết chặt chẽ, bổ trợ lẫn nhau, trở thành bệ phóng vững chắc để Nghệ An bứt phá trong giai đoạn phát triển mới. Trên nền tảng đó, Nghị quyết số 39-NQ/TW không còn là khát vọng mà đang từng bước được hiện thực hóa bằng những hành động cụ thể, đồng bộ, hiệu quả. Khi “Tứ trụ Nghị quyết” được triển khai nhất quán và quyết liệt trong lãnh đạo, quản lý sẽ chắp cánh để Nghệ An vươn mình mạnh mẽ, trở thành cực tăng trưởng ở khu vực Bắc Trung Bộ và xứng tầm trong kỷ nguyên phát triển mới.
Trần Thuý
Tài liệu tham khảo
- Bộ Chính trị, Nghị quyết số 39-NQ/TW ngày 18/7/2023 về xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 20230, tầm nhìn 2045.
- Bộ Chính trị, Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
- Bộ Chính trị, Nghị quyết 59-NQ/TW ngày 24/1/2025 về hội nhập quốc tế trong tình hình mới.
- Bộ Chính trị, Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.
- Bộ Chính trị, Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 về phát triển kinh tế tư nhân.