Iran thừa nhận bắn nhầm máy bay Ukraine

“Máy bay Ukraine rơi hồi đầu tuần ở Iran đã bay tới gần địa điểm quân sự nhạy cảm thuộc về Vệ binh Cách mạng và bị vô tình bắn rơi do lỗi con người”, quân đội Iran cho biết trong tuyên bố được đọc trên truyền hình nhà nước hôm nay.

Quân đội Iran cho hay các binh sĩ đã nhầm chiếc máy bay chở khách là một “mục tiêu thù địch” do hình dạng, độ cao của nó cũng như việc phi cơ đột ngột chuyển hướng về phía một căn cứ quân sự. “Trong hoàn cảnh đó, chiếc máy bay bị bắn”, tuyên bố có đoạn.

Mảnh vỡ máy bay Boeing 737-800 tại hiện trường tai nạn ở ngoại ô Tehran hôm 8/1. Ảnh: AFP.

Tuyên bố khẳng định tất cả các bên có liên quan gây ra thảm kịch đều sẽ được đưa ra xem xét tại một cơ quan tư pháp quân sự và sẽ phải chịu trách nhiệm. Quân đội Iran cũng gửi lời chia buồn tới gia đình các nạn nhân thiệt mạng trên chuyến bay.

Tổng thống Iran Hassan Rouhani gọi đây là “đại thảm kịch”. “Cuộc điều tra nội bộ của Lực lượng Vũ trang kết luận các tên lửa đáng tiếc được bắn do lỗi con người đã gây ra tai nạn thảm khốc của máy bay Ukraine và khiến 176 người vô tội chết”, ông Rouhani đăng Twitter. “Các cuộc điều tra đang tiếp tục để xác định và truy tố đại thảm kịch không thể tha thứ này”.

Ngoại trưởng Iran Javad Zarif cũng thừa nhận máy bay Ukraine rơi “do lỗi của con người”. “Một ngày buồn. Kết luận sơ bộ về cuộc điều tra nội bộ của Lực lượng Vũ trang: Lỗi con người tại thời điểm khủng hoảng do chủ nghĩa phiêu lưu Mỹ đã dẫn đến thảm họa “, Zarif đăng Twitter. “Chúng tôi vô cùng hối tiếc, xin lỗi và chia buồn cùng người dân Iran, gia đình tất cả nạn nhân và những quốc gia khác chịu ảnh hưởng”.

Máy bay Boeing 737-800 mang số hiệu PS752 của hãng Hàng không Quốc tế Ukraine (UIA) gặp nạn sáng 8/1 sau khi cất cánh từ sân bay tại Tehran, Iran. Toàn bộ người trên máy bay thiệt mạng.

Vị trí máy bay Ukraine gặp nạn ở ngoại ô Tehran. Đồ họa: NYTimes.

Tuyên bố thừa nhận bắn nhầm máy bay được Iran đưa ra sau nhiều lần phủ nhận cáo buộc, dù Mỹ, Canada và tình báo phương Tây nói rằng họ có bằng chứng tên lửa Iran hạ chiếc Boeing. Trước đó, nhà chức trách Iran cho rằng máy bay đã gặp sự cố động cơ và chuyển hướng sang phải trước khi rơi.

Vụ bắn hạ máy bay diễn ra vài giờ sau khi Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) phóng tên lửa vào hai căn cứ tại Iraq, nơi có lực lượng Mỹ đồn trú, để đáp trả Mỹ đã không kích hạ sát tướng Soleimani, tư lệnh lực lượng đặc nhiệm Quds của Iran, ở Baghdad. Giới chuyên gia cho rằng phòng không Iran bắn nhầm máy bay do áp lực thời gian và trạng thái báo động cao sau khi tấn công căn cứ Mỹ.

Quan chức tình báo Mỹ nhận định vũ khí được dùng để bắn máy bay Ukraine là tên lửa phòng không Tor-M1 do Nga sản xuất. Tên lửa Tor mang theo đầu đạn nổ mảnh, có thể tạo ra hàng nghìn mảnh kim loại văng về mọi phía và phá hủy các hệ thống điều khiển quan trọng trên máy bay mục tiêu. Tùy vào vị trí tên lửa phát nổ gần máy bay, phi công có thể mất kiểm soát phi cơ ngay lập tức, hoặc vẫn cố lết thêm được vài phút trước khi máy bay bốc cháy.