Anh, Pháp, Đức “liên thủ” ra tuyên bố đanh thép về biển Đông, Trung Quốc giãy nảy

Trung Quốc phản ứng mạnh với E3

Phát biểu tại cuộc họp báo hôm thứ Sáu (30/8), người phát ngôn Bộ ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng tuyên bố tình hình ở biển Đông hiện nay vẫn được duy trì ổn định và đang được cải thiện theo chiều hướng tốt “nhờ nỗ lực chung của Trung Quốc và các nước ASEAN”.

Ông Cảnh đồng thời phản bác tuyên bố được nhóm E3 – Đức, Pháp, Anh – đưa ra ngày 29. “Một số nước ngoài khu vực đưa ra những phát ngôn không được hoan nghênh, cố tình lan truyền căng thẳng bất chấp những nỗ lực của các nước trong khu vực nhằm gìn giữ hòa bình, ổn định ở biển Đông. Trung Quốc phản đối điều đó,” ông Cảnh nói.

“Chúng tôi thúc giục các nước này nhìn vào vấn đề biển Đông một cách khách quan, ngưng đưa ra bình luận tiêu cực, và tạo bầu không khí tốt đẹp để các nước khu vực xử lý ổn thỏa bất đồng, thúc đẩy hợp tác trên biển.”

Đức, Pháp, Anh kêu gọi tôn trọng phán quyết vụ kiện biển Đông

Trong tuyên bố chung của mình, Đức, Pháp và Anh bày tỏ quan ngại về tình hình biển Đông và khả năng diễn biến làm mất an ninh và ổn định trong khu vực. Nhóm E3 kêu gọi tất cả các quốc gia ven biển Đông “có hành động và giải pháp làm giảm căng thẳng và đóng góp vào duy trì và thúc đẩy hòa bình, an ninh, ổn định, an toàn trong khu vực – bao gồm quyền của các nước ven biển trong vùng nước của mình cũng như quyền tự do lưu thông hàng hải, hàng không trên biển Đông”.

“Trong vai trò các nước thành viên của Công ước Liên hợp quốc về Luật biển (UNCLOS), Pháp, Đức và Vương quốc Anh nhấn mạnh lợi ích của mình trong việc áp dụng phổ biến Công ước – đặt ra khuôn khổ pháp lý toàn diện mà theo đó, toàn bộ hoạt động trên đại dương và các vùng biển, bao gồm biển Đông, phải được thực thi; cũng như cung cấp nền tảng cho hợp tác ở cấp quốc gia, khu vực và toàn cầu trong lĩnh vực hàng hải. Trên phương diện này, ba nước nhắc lại phán quyết trọng tài căn cứ theo UNCLOS vào ngày 12/72016,” thông cáo có đoạn.

Bên cạnh kêu gọi tôn trọng phán quyết này, E3 hoan nghênh các cuộc đối thoại giữa ASEAN và Trung Quốc để hướng tới hoàn thiện Bộ quy tắc ứng xử ở biển Đông (COC).

Tuyên bố chung của E3 được đưa ra chỉ 1 ngày sau khi hải quân Mỹ triển khai một tàu khu trục tên lửa thực hiện chiến dịch tự do hàng hải, áp sát phạm vi 12 hải lý quanh đá Chữ Thập và đá Vành Khăn – thuộc chủ quyền Việt Nam, hiện bị Trung Quốc chiếm đóng phi pháp.

Vào ngày 28/8 (giờ địa phương), Liên minh châu Âu (EU) cũng ra thông cáo nêu quan điểm chỉ trích những hành động đơn phương thời gian qua tại biển Đông “làm căng thẳng leo thang và làm suy hại tới môi trường an ninh hàng hải, là mối đe dọa nghiêm trọng tới phát triển kinh tế hòa bình tại khu vực”.

Trong thời gian qua, Trung Quốc đã có hành vi xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) và thềm lục địa Việt Nam – đã được xác lập theo UNCLOS 1982.

Trong cuộc họp báo thường kỳ ngày 22/8, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng khẳng định, những ngày qua, tàu Hải Dương 8 của Trung Quốc đã trở lại và tiếp tục hành vi xâm phạm nghiêm trọng EEZ và thềm lục địa của Việt Nam.

“Việt Nam đã nhiều lần giao thiệp với phía Trung Quốc về vấn đề này, yêu cầu Trung Quốc chấm dứt ngay vi phạm, rút toàn bộ tàu khỏi EEZ của Việt Nam, không có hành vi làm gia tăng căng thẳng, gây phức tạp tình hình, đe dọa đến hòa bình, ổn định và an ninh ở Biển Đông cũng như khu vực.

Các lực lượng chức năng trên biển của Việt Nam tiếp tục thực thi và bảo vệ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam phù hợp với luật pháp quốc tế và của Việt Nam. Với quyết tâm bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của mình, Việt Nam luôn sẵn sàng giải quyết bằng các biện pháp hòa bình, phù hợp hợp với luật pháp quốc tế,” bà Hằng nhấn mạnh.

Bộ ngoại giao và Bộ quốc phòng Mỹ tuần qua cũng lên án các hành động “cưỡng ép” của Trung Quốc trên biển Đông – bao gồm hành vi xâm phạm chủ quyền Việt Nam và cản trở hoạt động khai thác dầu khí hợp pháp, lâu đời của Việt Nam trong vùng đặc quyền kinh tế.

Trong phán quyết tháng 7/2016 về vụ kiện biển Đông do Philippines làm nguyên đơn chống lại Trung Quốc, PCA đã bác bỏ hoàn toàn cơ sở pháp lý của “Đường chín đoạn” – mà Bắc Kinh đưa ra để áp đặt yêu sách chủ quyền phi lý trên biển Đông. Phán quyết cũng bác bỏ cái gọi là “chủ quyền lịch sử” mà Trung Quốc tuyên bố trên biển Đông.

Trong cuộc gặp tại Bắc Kinh hôm 29, tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đã nêu thắng lợi pháp lý trên với chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Ông tuyên bố phán quyết này là cuối cùng, có tính ràng buộc và không thể kháng cáo, bất chấp lãnh đạo Trung Quốc cự tuyệt thừa nhận phán quyết.