Lịch sử xung đột dai dẳng giữa Israel và Palestine ở Dải Gaza

Nguồn gốc sâu xa của cuộc xung đột bắt nguồn từ mâu thuẫn sắc tộc giữa người Do Thái và người Ả Rập ở Lãnh thổ Ủy trị Palestine. Đây được được gọi là “cuộc xung đột phức tạp nhất thế giới”. Bất chấp tiến trình hòa bình lâu dài và những nỗ lực hòa giải chung giữa Israel với Ai Cập và Jordan, người Israel và người Palestine đã không thể đạt được thỏa thuận hòa bình cuối cùng. Nhiều nỗ lực đã được thực hiện để tiến hành cái gọi là “giải pháp hai nhà nước”, theo đó một nhà nước Palestine độc lập sẽ được ra đời và tồn tại song song cùng với Nhà nước Israel được thành lập từ năm 1948. Tuy vậy, “giải pháp hai nhà nước” vẫn vấp phải không ít sự phản đối ở cả hai phe. Trong xã hội Israel và Palestine, cuộc xung đột tạo ra nhiều luồng quan điểm. Nó đã đem đến sự chia rẽ sâu sắc giữa người Israel với người Palestine trong hàng thập kỷ. Một dấu hiệu đặc trưng của cuộc xung đột là mức độ bạo lực xuất hiện trong suốt quá trình tồn tại của nó. Giao tranh đã diễn ra giữa quân đội chính quy, các nhóm bán quân sự, các phần tử khủng bố và các cá nhân ở cả hai bên, với thương vong xảy ra ở cả quân đội và dân thường.
Việc lực lượng Hamas vừa phát động cuộc tấn công vào Israel sáng sớm ngày 7/10 là diễn biến biến mới nhất trong leo thang xung đột dai dẳng giữa Israel và Palestine trong nhiều năm qua.
Quân đội Israel tấn công tên lửa nhằm vào Hamas ở Gaza
Kể từ khi Israel rút quân khỏi Dải Gaza vào năm 2005, đã có nhiều đợt xung đột bùng phát giữa Israel và các nhóm vũ trang Palestine tại khu vực là nơi sinh sống của 2,3 triệu người.
Tháng 8/2005: Lực lượng Israel rút khỏi Dải Gaza sau 38 năm kể từ khi chiếm được vùng lãnh thổ này trong Chiến tranh Sáu ngày năm 1967, đồng thời từ bỏ các khu định cư của người Israel và rời khỏi dải đất dưới sự kiểm soát của Chính quyền Palestine.
Ngày 25/6/2006: Các tay súng Hamas bắt giữ quân nhân Israel Gilad Shalit trong một cuộc đột kích xuyên biên giới từ Gaza, dẫn đến các cuộc không kích từ Israel. Shalit cuối cùng được trả tự do hơn 5 năm sau trong một cuộc trao đổi tù nhân.
Ngày 27/12/2008: Israel phát động cuộc tấn công quân sự kéo dài 22 ngày ở Gaza sau khi phía Palestine bắn tên lửa vào thị trấn Sderot ở miền nam Israel, khiến khoảng 1.400 người Palestine và 13 người Israel được cho là đã thiệt mạng trước khi lệnh ngừng bắn được ký kết.
Ngày 14/11/2012: Israel tiêu diệt tham mưu trưởng quân đội của lực lượng Hamas, Ahmad Jabari, dẫn đến các đợt giao tranh qua lại kéo dài 8 ngày giữa các tay súng Palestine và phía Israel.
Tháng 7 đến tháng 8/2014: Vụ Hamas bắt cóc và sát hại 3 thiếu niên Israel đã dẫn đến cuộc đụng độ kéo dài 7 tuần, trong đó hơn 2.100 người Palestine được cho là đã thiệt mạng ở Gaza và 73 người Israel cũng chịu chung số phận, trong đó 67 người là quân nhân.
Tháng 3/2018: Các cuộc biểu tình của người Palestine bùng phát tại khu vực hàng rào giữa Gaza với Israel. Quân đội Israel nổ súng để ngăn chặn người biểu tình. Hơn 170 người Palestine được cho là đã thiệt mạng trong nhiều tháng diễn ra đợt biểu tình này, đồng thời dẫn đến việc thúc đẩy giao tranh giữa lực lượng Hamas và phía Israel.
Tháng 5/2021: Sau nhiều tuần căng thẳng trong tháng ăn chay Ramadan của người Hồi giáo, hàng trăm người Palestine đã bị thương trong các cuộc đụng độ với lực lượng an ninh Israel tại khu vực đền thờ Hồi giáo Al-Aqsa ở Jerusalem.
Sau khi yêu cầu Israel rút lực lượng an ninh khỏi khu vực này, phía Hamas đã phóng một loạt tên lửa từ Gaza vào Israel. Israel đáp trả bằng các cuộc không kích vào Dải Gaza. Giao tranh kéo dài 11 ngày, khiến ít nhất 250 người ở Gaza và 13 người ở Israel thiệt mạng.
Tháng 8/2022: Ít nhất 44 người, trong đó có 15 trẻ em, đã thiệt mạng chỉ trong 3 ngày bùng phát bạo lực khi phía Israel tiến hành các cuộc không kích nhằm vào một chỉ huy cấp cao của nhóm Hồi giáo vũ trang Jihad của Palestine.
Israel cho biết các cuộc tấn công là hoạt động phủ đầu chống lại một cuộc tấn công sắp xảy ra của nhóm Hồi giáo vũ trang Jihad. Đáp lại, nhóm này đã bắn hơn 1.000 quả tên lửa về phía Israel.
Tháng 1/2023: Nhóm Hồi giáo vũ trang Jihad ở Gaza bắn hai quả rocket về phía Israel sau khi quân đội Israel đột kích vào một trại tị nạn và giết chết 7 tay súng Palestine cùng 2 thường dân.
Đợt tấn công này không gây thương vong cho các cộng đồng người Israel. Phía Israel đáp trả bằng các cuộc không kích vào Gaza.
Tháng 10/2023: Lực lượng Hamas phát động cuộc tấn công lớn nhất từ Dải Gaza vào Israel trong nhiều năm, với một loạt tên lửa được phóng về phía Israel. Nhóm Hồi giáo vũ trang Jihad cho biết, các tay súng của nhóm này cũng tham gia cuộc tấn công trên.
Quân đội Israel thông báo đang trong tình trạng “sẵn sàng cho chiến tranh”, đồng thời cho biết thêm đã tiến hành các cuộc tấn công nhằm vào Hamas ở Gaza cũng như đã huy động lực lượng dự bị.
Phê Nguyễn

Tin cùng chuyên mục: